Treinen ontwerpen bij de Nederlandse spoorwegen 1970-2015
Een miljoen Nederlanders stapt er elke dag in, zonder erover na te denken. De trein is echter niet alleen een wonder van techniek, maar ook van design, al lag dat een halve eeuw geleden wel anders. Tussen de comfortabele, geklimatiseerde, van wifi voorziene treinen van tegenwoordig en de sobere, technisch georiënteerde interieurs van toen ligt een wereld van verschil. Treinen ontwerpen, geschreven door iemand die daarvan een halve eeuw lang zijn beroep heeft gemaakt, laat zien hoe design binnen de Nederlandse Spoorwegen uitgroeide tot een gezichtsbepalend bedrijfsonderdeel. Toen auteur Niels Greif in 1970 in dienst kwam bij NS Design, was het bouwen van treinen het exclusieve domein van ingenieurs. Dankzij de nieuwe disciplines design en marketing drong binnen het spoorbedrijf het besef door dat een trein meer is dan een langgerekt blik om passagiers te vervoeren.
Treinen ontwerpen is het complete verhaal van die ontwikkeling. Na drie inleidende hoofdstukken worden dertig materieelprojecten waarbij de auteur nauw betrokken was uitgebreid besproken. Een breed spectrum aan treinen passeert de revue, van de eerste Intercity’s tot de roemruchte en tragische Fyra – een trein die binnen de kortste keren van de rails werd gehaald, maar een toonbeeld is van goed design. Vele van de besproken treinen kent de treinreiziger uit eigen ervaring, maar ook niet-gerealiseerde ideeën, concepten en projecten komen aan de orde. Treinen ontwerpen bevat bovendien talrijke illustraties, verhalen en documenten die nooit eerder werden gepubliceerd. Het resultaat is hét definitieve boek over treinontwerp.
Over de auteur
Niels Greif (1947) is in 1970 direct na zijn afstuderen aan de Gerrit Rietveld Academie te Amsterdam in dienst getreden als industrieel ontwerper bij de Nederlandse Spoorwegen te Utrecht en tot de privatisering in 1996 werkzaam geweest in verschillende design functies: senior designer, projectleider Design, hoofd 3D NS Design. Na de privatisering van NS Design als adviseur Industriële vormgeving en Kunst in dienst van Bureau Spoorbouwmeester. Hij was betrokken bij het design van in- en exterieuren van alle reizigers materieelprojecten tot 2013, zowel nieuwbouw als renovatie van stoptrein-, Intercity- en hoge snelheidsmaterieel. Inclusief ‘specials’ zoals de Mendinitrein en renovatie NS20 Kameel. In 2017 werd Greif benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn beeldbepalende bijdrage aan het ontwerp en inrichting van treinen en stations, alsmede voor de vele projecten die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van nieuwe inzichten op het gebied van openbaar vervoer, milieu en leefklimaat.
ISBN 978-94-6208-693-7 | Niels Greif | design: Hans Lemmens | hardcover | 24 x 34 cm | 304 pag. | geïllustreerd (700 kleur) | met steun van: J.E. Jurriaanse Stichting